Rozwód w Polsce a alimenty na dzieci mieszkające za granicą
OpublikowanyW sprawie o rozwód sąd polski na podstawie przepisu art. 58 k.r.o. rozstrzyga także o kwestiach dotyczących małoletnich dzieci stron, o ile brak jest porozumienia rodziców w tym zakresie. W sprawie o rozwód obejmującej żądanie o alimenty na dzieci mieszkające za granicą, na terenie Unii Europejskiej, sąd polski może rozstrzygać, jednak pod warunkiem braku sprzeciwu którejkolwiek ze stron.
We wpisie Obywatele Polski mieszkający za granicą a rozwód w Polsce wyjaśnione zostało, że sądy polskie mogą orzekać w sprawie o rozwód obywateli polskich mieszkających poza granicami kraju, na terenie UE. Sądy polskie posiadają bowiem jurysdykcję w tych sprawach, czyli zdolność do orzekania. Także w kwestii spraw dotyczących małoletnich dzieci małżonków zastosowanie znajduje Rozporządzenie Rady (WE) NR 2201/2003 z dnia 27 listopada 2003 roku dotyczące jurysdykcji oraz uznawania i wykonywania orzeczeń w sprawach małżeńskich oraz w sprawach dotyczących odpowiedzialności rodzicielskiej, uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1347/2000 (Dz. Urz. UE z 2003r. L 338/01). Przepis art. 12, przyznaje sądom polskim orzekającym w sprawie o rozwód jurysdykcję w każdej sprawie dotyczącej odpowiedzialności rodzicielskiej, jednak przy spełnieniu łącznie dwóch dodatkowych przesłanek, tj.:
- 1. na co najmniej jednym z małżonków musi spoczywać odpowiedzialność rodzicielska w stosunku do dziecka oraz
- 2. jurysdykcja sądu polskiego musi zostać wyraźnie lub w sposób jednoznaczny uznana przez małżonków w chwili wszczęcia postępowania oraz być zgodna z dobrem dziecka.
Chwilą w której powinno nastąpić uznanie jurysdykcji dla powoda jest złożenie pozwu, a dla pozwanego – odpowiedzi na pozew. W przypadku braku uznania jurysdykcji sądów polskich przez którąkolwiek ze stron, sąd polski nie może orzec w kwestii odpowiedzialności rodzicielskiej (w tym władzy rodzicielskiej, alimentów dla dziecka, czy kontaktów rodzica z dzieckiem). Podkreślić jednocześnie trzeba, że pomimo braku jurysdykcji na skutek sprzeciwu, sąd polski nadal może orzekać w sprawie samego rozwodu. W takim wypadku kwestia jurysdykcji w sprawach odpowiedzialności rodzicielskiej – zgodnie z przepisem art. 8 tego rozporządzania, przysługuje sądom państwa członkowskiego, w którym w chwili wniesienia pozwu dziecko ma zwykły pobyt. Możliwą jest zatem sytuacja, w której osoba wnosząca pozew o rozwód w Polsce domaga się orzeczenia wyłącznie rozwodu, bez orzekania w kwestii spraw małoletnich dzieci, a strona pozwana wnosi o alimenty, kontakty i uregulowanie władzy rodzicielskiej, a sąd na skutek nieuznania przez powoda polskiej jurysdykcji orzeknie wyłącznie w kwestii rozwodu. Możliwą jest oczywiście także odwrotna sytuacja i wówczas sąd, w świetle art. 1099 k.p.c., odrzuci pozew w zakresie żądania ustalenia władzy rodzicielskiej, alimentów oraz kontaktów.
Adwokat Paweł Stachniałek prowadzi Kancelarię Adwokacką w Iławie i w zakresie praktyki oferuje usługi pomocy prawnej w zakresie zastępstwa przed sądami w sprawach rodzinnych, w tym o rozwód, alimenty, władzę rodzicielską i kontakty.